Avrupa Yeşil Başkenti uygulaması kapsamında, her yıl çevre duyarlılıklarına göre değerlendirilen Avrupa şehirlerinden birine onursal başkent unvanı veriliyor. Seyahat duyuları daima açık her gezgin gibi sen de keşfe değer bu şehirlerin isimlerini merak ediyorsan, yazımızın devamına davetlisin!
Avrupa Yeşil Başkenti uygulaması belki bir seyahat rehberi değil. Fakat zorlu değerlendirme kriterlerini karşılayan ve doğa hazineleri vadeden onursal başkentler, gezginler için harika birer rota alternatifi olarak yükseliyor. Her yıl sürdürülebilirlik konusunda en çok öne çıkan şehre “Avrupa Yeşil Başkenti” unvanı, daha iyi bir çevre yönetimi stratejisi için harcanan çabayı takdir etmek amacıyla farklı bir şehre ise “Avrupa Yeşil Yaprak Ödülü” veriliyor. Daha yeşil yarınları hedefleyen bu programlar, gezginlere de keşfe değer yeni rotalar sunuyor.
Gezgin ruhun çoktan bu yeşil kentlere doğru yola çıktı mı? Yoksa kendi şehrinin potansiyel bir yeşil başkent olmasını mı hayal ediyorsun? Belki de 2024 Avrupa Yeşil Başkenti hangisi sorusunun peşine düşmüşsündür. Merak ettiğin tüm detaylar için şimdi, Gezi İlhamı: “Avrupa Yeşil Başkenti” Uygulaması Hakkında Her Şey adlı rehberimize giriş yapıyoruz!
1. Avrupa Yeşil Başkenti Uygulaması Nedir?
Uygulama, Avrupa şehirlerinin çevresel duyarlılıklarına göre değerlendirildikleri bir ödül programı. 2010 yılından beri uygulanan bu program doğrultusunda her yıl birinci seçilen şehir “Yeşil Başkent” unvanını almaya hak kazanıyor. Ödül için ilk adaylık süreci 22 Mayıs 2008 tarihinde başladı. İlk ödül ise 2010 yılında verildi. Hangi şehre diye soruyorsan biraz daha sabret. Çünkü önce sana bu “yeşilliğe övgü” sürecinin doğuşundan bahsetmek istiyoruz.
Avrupa Yeşil Başkenti aslında bir sürdürülebilirlik yaklaşımını işaret ediyor. Bu yaklaşımın temelindeyse her bireyin sağlıklı kentsel yaşam alanlarını hak ettiği düşüncesi yatıyor. Doğal dokusunu koruyan kentlerin yaşamaya uygun olduğu teziyle buluşan bu yaklaşımla, Avrupa Komisyonu tarafından her yıl bir Avrupa Yeşil Başkenti seçiliyor. Projenin temelinde ise tüm şehirleri çevre dostu bir kentsel yaşama teşvik etme fikri yatıyor.
1.1. Avrupa Yeşil Yaprak Ödülü Nedir?
Avrupa Yeşil Yaprak Ödülü, 20 bin – 100 bin nüfus aralığındaki bir ilçeye ya da şehre daha iyi bir çevre yönetimi stratejisi için harcadıkları çabayı takdir etmek amacıyla verilen ödül. 2024 yılı için Avrupa Yeşil Yaprak ödülü Danimarka’nın Elsinore ve Slovenya’nın Velenje şehirlerine verildi.
2. Ödül Başvuru Süreci Nasıl İlerliyor?
Avrupa Yeşil Başkent Ödülü başvuru sürecine, Avrupa Birliği’nin çevre ve iklim çalışmaları kapsamında yürüttüğü Çevre ve İklim Eylemi (LIFE) programındaki ülkeler katılabiliyor. Bununla birlikte Avrupa Ekonomik Alanı’nda bulunan ülkeler de Avrupa Yeşil Başkent Ödülü için başvuruda bulunabiliyor. Fakat kazanmaları durumunda bu ülkeler onursal başkent seçilse de mali yardım alamıyor. Nüfusu 100 binin üzerinde olan şehirlerde sağlanması gereken standartlar her yıl LIFE komisyonu tarafından paylaşılıyor.
3. Uygulamanın Değerlendirme Kriterleri Nelerdir?
- İklim değişikliği konusunda ortaya konulan uzun vadeli stratejiler ve uyum süreçleri (Emisyon azaltma, ekolojik yenilikler vb.)
- Yerel ulaşımda çevre dostu yöntemler kullanılması (Toplu taşıma, bisiklet)
- Sürdürülebilir arazi kullanımını içeren yeşil kentsel alanların tasarlanması
- Doğa ve biyoçeşitlilik alanında yürütülen çalışmalar
- Hava kalitesinin artırılması
- Akustik çevre kalitesi
- Atık üretimi ve yönetimi planlama ve faaliyetleri
- Su yönetimi
- Atık su arıtımı
- Eko-inovasyon uygulamaları ve sürdürülebilir istihdam potansiyeli
- Enerji performansı ve enerji kaynakları
- Entegre çevre yönetimi konuları
Avrupa Yeşil Başkent Ödülü kriterlerinin odağında, yaşam kalitesini artırmayı hedefleyen farklı başlıklar yer alıyor. Program kapsamında şehir ve bölge planlama, çevre mühendisliği, inşaat mühendisliği, mimarlık, peyzaj mimarlığı ve doğa bilimleri gibi pek çok farklı disiplinde iyileştirmelerin teşvik edilmesi hedefleniyor.
4. 2010’dan Günümüze Avrupa Yeşil Başkentleri Hangileridir?
Avrupa’nın en yeşil şehirleri ödülü ilk kez 2010 yılında Stokholm’e verildi. Bununla birlikte Avrupa Yeşil Başkenti neresi sorusunun yanıtı her yıl değişiyor. Örneğin; Avrupa Yeşil Başkenti 2023 yılında Estonya’nın başkenti Tallinn oldu. Yıl yıl Avrupa’nın en yeşil şehirlerinin nereler olduğunu merak ediyor ve kendine buna göre bir rota çizmek istiyorsan, aşağıda tam sana göre bir görselimiz var:
“Gezi İlhamı: “Avrupa Yeşil Başkenti” Uygulaması Hakkında Her Şey” adlı dosyamızla Avrupa’nın tüm yeşil şehirlerini öğrendin. Şimdi ise sıra, bu güzel kentleri gezip görmeye geldi. Belli ki bu çağrıya kayıtsız kalamayacaksın. Öyleyse hemen şimdi Odamax ile sana en uygun konaklama seçeneklerini keşfet ve yola çıkmaya hazırlan!
